یونس روایت سرراست و شناخته‌شده‌ای برای همه است - نبی خدا که از دعوت خدا سر باز زده، به دام ماهی عظیم‌الجثه‌ای می‌افتد؛ سرانجام به شهرِ خواندگی خود، نینوا، رفته و پیام خدا را به اهالی آن می‌رساند. در نتیجه مردم نجات می‌یابند و دست آخر داستان با درس فیض خدا به پایان می‌رسد. البته داستان با همۀ شهرت و روایت یک خطی آن زیبا و دل‌انگیز است. دل خدا به حال یک شهر می‌سوزد (فیض خدا) و نبی را می‌فرستد (خواندگی نبی) تا مردم شهر را به توبه بکشاند. در این میان خود نبی درس توجه به خواندگی را یاد می‌گیرد و به خاطر نااطاعتی متنبه شده و در انتها دوباره درس فیض خدا را از نو می‌آموزد و باز می‌شناسد. اما در این شماره از شبان، ما به چند نکته می‌پردازیم که شاید با نگاهی متفاوت برای شبانان اهمیت پیام یونس را برای همۀ ما شبانان و خدمتگزاران انجیل دو چندان می‌کند. این نکات را در موارد زیر به اجمال آورده‌ایم:
درس اول: شهر خود را بشناسید و پیدا کنید
خدا در روایت یونس او را به خدمت شهر می‌خواند. لزوما خطاب خدا به یونس به فرد یا گروه خاصی معدود نمی‌شود. خدا در صدد نجات یک شهر است. شهر از نگاه نشانه‌شناسانه آن مجموعه‌ای است که افکار، عقاید، جهان‌بینی، و آداب و رسوم گروه بزرگی را شامل می‌شود که یک کل را شکل می‌دهند. در اینجا نینوا نمایانگر همۀ عناصر مرتبط به شهر است. عناصری که بسیار گسترده و پیچیده هستند. و از داستان چنین بر می‌آید که هدف خدا شهر نینواست. اهمیت شهرها هم به همین است که نشانگرهای فرهنگی را با خود به یدک می‌کشند و از این جهت در فضای اجتماعی، گروه شهری از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. و اینکه خدا یک شهر را برای یونس نبی انتخاب می‌کند خود موضوعی است که می‌تواند برای شبانان قابل‌توجه باشد. از این رهگذر، به نظر مهم می‌نماید که شبانان برای کارایی در خدمت انجیل، باید شهر خود را بشناسند. از خدا بخواهند تا شهر و گروه هدف و خواندگی آنها را برای‌شان روشن و مشخص کند. شناخت شبان از شهرِ خواندگی و آشنایی با چند و چون و ویژگی‌های شهر مورد خدمت و نیازهای آنان بی‌شک خدمت را موثرتر و هدف را واضح‌تر می‌کند. در این راستا پاسخ به سوالاتی از قبیل اینکه شهر من کجاست و خواندگی من با چه گروه و قومی است می‌تواند بسیار راهگشا باشد. اینکه بتوانید بر شهر خود تمرکز کنید، برای یک شهر خاص دعا کنید و دلیل اهمیت خواندگی شهر خود را برای خدا درک کنید، قطعا می‌تواند تاثیر به‌سزایی بر نوع و عملکرد خدمتی شما بگذارد.
درس دوم: خدمت در شهر آسان نیست
خدمت انجیل ساده و بدون مرارت نیست. شهر پیچیده است و فرهنگی تنیده و چندوجهی دارد. شهر در روایت یونس حتی تداعی‌گر ترس او از شهر نیز هست (فرار یونس). اما با همه پیچیدگی‌های شهری، شهر شما را به چالش و شهرآوردی می‌برد که مسیر خدمت را در عین حال پرماجرا و جذاب می‌کند. در این میان باید این نکته را در ذهن داشت که وقتی خدا شما را برای شهری خوانده، ابزار را نیز برای شما فراهم می‌کند. اتفاقا در روایت یونس ترس یونس نه از عدم شناخت بلکه از شناخت قبلی از شهر بود. یونس به مردم نینوا علاقه‌ای نداشت چون به احتمال بسیار قوی آشوریان را می‌شناخت و دشمنی و خصومت آنان نسبت به اسرائیل را از پیش می‌دانست و شخصا آن را لمس کرده بود. در این میان، یادآوری این نکته مهم است که چالش، راه را برای یادگیری و شناخت بیشتر خواندگی باز می‌کند.
درس سوم: در شهر فرصت اتلاف وقت نیست
با این اوصاف و پیچیدگی‌ها، شهر محل کار و عمل است. پیچیدگی شهری و فرهنگ پراکنده، دسته‌ها و آدم‌های متفاوت و در نتیجه گروه‌های مختلف را پیش روی شبان می‌گذارد. نیازها با بالارفتن جمعیت هدف و فرهنگ گسترده بیشتر و سترگ‌تر می‌شود. از این رو، داستان یونس یادآور این امر نیز هست که خدا در نجات شهر نینوا تعجیل و اضطرار را در داستان یونس گنجانیده است – همین که یونس سهم خود را درک و به آن عمل، و در نتیجه شهر نجات پیدا کرد. تعلل در کار خدا به هر دلیلی می‌تواند فاجعه بار باشد. مهم آن است که سهم خود را در این پیچیدگی بیابیم و فورا بدان عمل کنیم.
درس چهارم: همیشه آماده یادگیری باشید
اگر فکر می‌کنید رسالت شما تمام شده و کار خود را به سرانجام رساندید، به یاد داشته باشید که یونس زیر درخت درس اهمیت فیض خدا را دوباره آموخت. شهر محل تجربه اندوزی است. شاید شما هم بخواهید مثل یونس از کنجی دورتر به شهر خود نگاه کنید؛ به گذشته نگاهی بیندازید و خود را ارزیابی کنید. اهمیت این کار در این است که قطعا درس تازه‌ای برای شما خواهد داشت. فراموش نکنیم که ما همه چیز را نمی‌دانیم و قطعا چیزی هست که قرار است خدا آن را به ما بیاموزد. شاید باید کس دیگری را برای خدمت شهر تربیت کنید یا شاید تجارب خود را بنویسید و با دیگران در میان بگذارید. هر چه می‌کنید باید به یاد داشته باشید که شهر ما هر جا که باشد، خدا همیشه در کنار ماست و فیض او برای ما کافی است.
سخن آخر
روایت یونس قطعا با علاقۀ خاص خدا به قوم پرتمرد (فیض) و دعوت از یونس برای نبوت آغاز شد و با بازآفرینی روایت فیض به یونس (باب 4) زیر سایة بوتة بیرون شهر به پایان رسید. در هر شهری که باشید و به هر خدمتی که خوانده شده‌اید، به خاطر داشته باشید که علت خدمت شبانی شما به خاطر فیض خدا نسبت به انسان شکل گرفته و از فیض نشئت می‌گیرد. در پایان کار نیز باید به یاد داشته باشید هر درسی که قرار است خدا به ما یادآوری کند نه به خاطر برازندگی و لیاقت ما بلکه به خاطر فیض خداست.
