کلمۀ «الهام» به معنی «دمیدن به درون» است. بنابراین، زمانی که می‌گوییم روح‌القدس نویسندگان انسانی را الهام بخشید، منظورمان این است که او کلمات خود را به درون آنها دمید. به همین دلیل است که دوم تیموتائوس ۳: ۱۶ می‌گوید:
تمامی کتب از الهام خداست (دوم تیموتاوس ۳: ۱۶).
در این مورد که چگونه روح‌القدس متون کتاب‌مقدس را الهام بخشید و اینکه روح‌القدس و نویسندگان انسانی هر کدام چه نقشی بر عهده داشتند، پژوهشگران نظرات مختلفی دارند. اما در حالت کُلی، این نظرات را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد.
بیشتر مفسرین منتقد، دیدگاهی را پذیرفته‌اند که می‌توانیم آن را «الهام شاعرانه» بنامیم. آنها بر این باورند که روح‌القدس صرفا نویسندگان انسانی را به نوشتن برانگیخته است، درست مانند هنرمندی که ایده‌ای بزرگ و یا منظره‌ای زیبا او را «الهام» می‌بخشد. با چنین دیدگاهی، روح‌القدس در واقع بر کلمات کتاب‌مقدس، مدیریت و نظارت ندارد. بنابراین، کتاب‌مقدس فقط توسط نویسندگان انسانی نوشته شده است.
بسیاری از مسیحیان محافظه‌کار معتقد به دیدگاهی هستند که می‌توان آن را «الهام مکانیکی» یا ماشینی نامید. در این دیدگاه روح‌القدس نویسندگان انسانی را به نحوی کنترل کرده است که آنها در نگارش کتاب‌مقدس یا خلاقیت بسیار اندکی به خرج داده‌اند و یا اینکه هیچ دخالتی نداشته‌اند. گاهی این دیدگاه «دیکته‌ای» نیز نامیده می‌شود چون نویسندگان انسانی را به منشی‌های ساده‌ای تشبیه می‌کند که کلماتی را که روح به آنها می‌گفت ثبت می‌کردند.
در تقابل با الهام شاعرانه و الهام ماشینی، کتاب‌مقدس دیدگاهی را ترویج می‌کند که می‌توانیم آن را «الهام اُرگانیک» یا «اندام‌وار» بنامیم. این دیدگاه از آن جهت «اُرگانیک» نامیده می‌شود که به روند طبیعی نگارش کتاب‌مقدس توسط نویسندگان انسانی با استفاده از ایده‌ها و کلمات‌شان و بر اساس شخصیتی که دارند متوسل می‌شود. بنابراین، این دیدگاه با تعبیر الهام مکانیکی تفاوت دارد. این دیدگاه از الهام شاعرانه نیز متمایز است چون بر اساس این دیدگاه، روح‌القدس به گونه‌ای بر روند نگارش نظارت می‌کند که نویسندگان به یقین آنچه را که او می‌گوید بنویسند و در ضمن، مانع خطای آنها بشود. بشنوید پطرس در کتاب دوم پطرس ۲۰:۱-۲۱، چگونه الهام را توضیح می‌دهد. او می‌گوید:
قبل از هر چیز، بدانید که هیچ وحیِ کتب مقدّس زاییدۀ تفسیر خودِ نبی نیست. زیرا وحی هیچ‌گاه به ارادۀ انسان آورده نشد، بلکه آدمیان تحت نفوذ روح‌القدس از جانب خدا سخن گفتند (دوم پطرس ۱: ۲۰-۲۱).
پطرس نقش یا حتی ارادۀ نویسندگانِ انسانی کتاب‌مقدس را انکار نکرد. تاکید پطرس به روشنی بر این بود که کتاب‌مقدس با روح‌القدس آغاز شده، و این روح‌القدس است که بر نگارش آن نظارت کرده است.
در این صورت، روح‌القدس حقیقتا نویسندۀ کتاب‌مقدس است، و نه فقط برانگیزندۀ نویسندگان آن. ما ایده‌های مشابه این را در قسمت‌هایی مانند دوم سموئیل ۲۳: ۲؛ اعمال رسولان ۱: ۱۶ و ۴: ۲۵؛ و عبرانیان ۳: ۷ می‌بینیم. از طرف دیگر، نویسندگان انسانی کتاب‌مقدس به مشارکت و عملکرد شخصی خود در نوشته‌های‌شان اشاره کرده‌اند. گوش کنید که نویسندۀ انجیل لوقا چگونه کار خود را در لوقا ۱: ۳ توضیح می‌دهد:
من نیز که همه چیز را از آغاز به دقت بررسی کرده‌ام، مصلحت چنان دیدم که آنها را به شکلی منظم برای شما، عالیجناب تِئوفیلوس، بنگارم (لوقا ۱: ۳).
لوقا دخالت روح‌القدس در نگارش متون خود را تکذیب نکرد. لوقا به سادگی روشن می‌کند که آنچه او به نگارش درآورد مطابق با درک خودش بوده، و ثبت اموری‌ست که خود تحقیق کرده است. با این دید، لوقا و دیگر نویسندگان انسانی کتاب‌مقدس واقعا «نویسنده» بودند، و نه فقط «منشی‌هایی» که به آنها دیکته می‌شد.
حال، اگرچه تمامی کتاب‌مقدس به طور اندام‌واری الهام شده است، باید بپذیریم که روح با نویسندگان انسانی به روش‌های گوناگونی کار کرده است. برخی از قسمت‌های کتاب‌مقدس شبیه دیکته است، مانند زمانی که خدا به اشعیا آنچه را او باید در اشعیا ۶: ۹-۱۰ بنویسد، وحی کرد. همانطور که در خروج ۳۱: ۱۸ می‌خوانیم، موسی گفت که خودِ خدا ده فرمان را با انگشت خویش نوشت. با این حال، ما باید به خاطر بسپاریم که کتاب‌مقدس گزارشات مربوط به اموری است که خدا گفته و انجام داده است. کتاب‌های کتاب‌مقدس کتاب‌هایی هستند که توسط نویسندگان انسانی نوشته شدند تا این رویدادها را ثبت کنند. در میان کتاب‌های کتاب‌مقدس، حتی یک کتاب هم وجود ندارد که به طور منحصر به فرد حاوی نقل قول‌های مستقیم خدا باشد.
بخش‌های دیگری نیز در کتاب‌مقدس یافت می‌شوند که به الهام شاعرانه نزدیک‌ترند، مانند کتاب‌های حکیمانه که نویسندگان آنها در فکر نگرانی‌های زمینی خود بودند. به طور مثال، کتاب امثال ۳۰: ۲۵-۲۸، در زندگی روزانۀ مورچه‌ها، گورکن‌ها، مارمولک‌ها و سوسمارها تعمق می‌کند. قطعا هیچ کس استدلال نمی‌کند که فقط روح‌القدس می‌توانست دانش این را که مورچه‌ها در تابستان خوراک ذخیره می‌کنند، به نویسنده اعطا کرده باشد!
با این وجود، کتاب‌مقدس حداقل دو مورد را نشان می‌دهد: اول، نویسندگان انسانیِ کتاب‌مقدس صرفا منشی‌هایی نبودند که کلمات دیکته شده توسط روح را بنویسند. و دوم، فارغ از اینکه روند نگارش بعضی از متون کتاب‌مقدس گهگاه به الهام شاعرانه می‌ماند، روح‌القدس همیشه و به طور صمیمانه‌ای در آشکارسازی و ثبت کلام خدا به کلیسا از طریق نویسندگان انسانی‌ای که تحت الهام روح بودند، فعال بود.
